Effectief leren: De docent als regisseur

Doelstelling

Aan het einde van deze themasessie:

• heb je een helder beeld van wat effectief leren en lesgeven is;
• kun je de zes sleutelbegrippen voor effectief leren in de praktijk toepassen;
• heb je een effectieve leeractiviteit voor jouw ‘les van morgen’ voorbereid.

Inhoud

Om effectief leren in de les vorm te geven zijn er zes sleutelbegrippen van belang:

• een heldere structuur in de opbouw van de leerstof
• het juiste niveau van de leerstof
• aandacht voor motivatie
• betekenis geven aan de leerstof
• individuele aanspreekbaarheid
• zichtbaarheid van leren/denken

Hoe goed docenten deze belangrijke begrippen in hun lessen kunnen toepassen, bepaalt hoe goed leerlingen leren. Deze begrippen zijn essentieel voor effectief leren. Om ze goed in te bouwen, is een goede lesvoorbereiding of lesontwerp nodig.

In deze themasessie sta je stil bij wat effectief leren en effectief lesgeven betekent en hoe het er (voor jou) uit ziet. Naast een stevige, theoretische onderbouwing ga je aan de slag met effectieve leeractiviteiten voor in je eigen klas, zodat je er ‘morgen’ direct profijt van hebt.

Effectieve didactiek

Iedereen leert. Altijd en overal. De snelheid waarmee kinderen en jongeren zich in hun vrije tijd bepaalde vaardigheden eigen maken is fascinerend. Maar hoe anders is dat soms op school. Daar is de snelheid en effectiviteit van leren vaak veel minder. Die hangt sterk af van de didactische benadering en het pedagogische klimaat. Als regisseur van het leren heb jij een belangrijke rol. Dat is in praktijk niet altijd even gemakkelijk, want lesgeven is een complex vak.

Docent als regisseur

Effectief leren, de docent als regisseur reikt leraren instrumenten aan die leiden tot effectief leren. Het boek bespreekt uitgebreid de instructiestrategie directe instructie, samenwerkend leren en activerende didactiek. Verder is er veel aandacht voor de ontwikkeling van een goed leerklimaat en het stellen van vragen. Het boek zit boordevol praktijkvoorbeelden, praktische tips en werkvormen om toe te passen in de klas. Deze vijfde editie (2020) is volledig herzien en vernieuwd door Michel van Ast, Lambrecht Spijkerboer en Otto de Loor. Er is extra aandacht voor leerstrategieën en formatief handelen. Daarnaast is het boek uitgebreid met een hoofdstuk over differentiëren in de klas. Verder is er aan het eind van ieder hoofdstuk een paragraaf toegevoegd met gereedschap voor de toekomstige docent, zodat deze het geleerde nog makkelijker kan koppelen aan de eigen praktijk. Tot slot is er een duidelijke koppeling aangebracht tussen de inhoud van de hoofdstukken en de wetenschappelijke verdieping aan het einde van ieder hoofdstuk. Naast het boek is er een website die uitgebreide ondersteuning biedt voor studenten en docenten. Daar zijn oefentoetsen, een begrippentrainer, opdrachten, illustratieve filmpjes en samenvattingen te vinden.