Zij-instromer in het onderwijs: zo ga je aan de slag

Zij-instromer in het onderwijs, een term die je regelmatig in allerlei media voorbij ziet komen, maar wat houdt de term zij-instromer precies in? Een zij-instromer is iemand die niet werkzaam is in het onderwijs, maar graag de overstap wilt maken naar de functie van docent. Of iemand die de overstap wilt maken naar een vak waarvoor hij/zij nog geen passende bevoegdheid heeft.

Wil jij zonder diploma voor de klas? Dat kan. Hoe? Dat lees je hier.

Meestal zijn dit personen die toe zijn aan een nieuwe uitdaging binnen het docentschap of personen buiten het onderwijs die hun vakkennis willen delen. Door schaarste in het onderwijs is deze groep essentieel voor het onderwijs en hebben zij een belangrijke rol bij het terugdringen van het lerarentekort.

Aan het werk als zij-instromer in het onderwijs

Vanwege schaarste in het onderwijs zijn onderwijsinstellingen vaak gedwongen om zij-instromers aan te nemen zonder lesbevoegdheid. De lesbevoegdheid wordt vaak later behaald. Metafoor Onderwijs ziet dat er bij een aantal vakken regelmatig gevraagd wordt naar zij-instromers. Dit zijn vakken zoals verpleegkunde, IT en bij technische vakken zoals werktuigbouwkunde. De praktijkkennis van de zij-instromer is een belangrijke toevoeging aan het lesgeven.

Met recente kennis en praktijkervaring kan een zij-instromer een waardevolle bijdrage leveren aan de ontwikkelingen binnen het curriculum van de opleiding(en). Ook is gebleken dat zij-instromers goed in staat zijn om in de theorielessen de koppeling met de praktijk te maken.

Financiële tegemoetkoming voor zij-instromers in het onderwijs

Uit onderzoek blijkt dat 28% van de zij-instromers de overstap naar het onderwijs wilt maken indien het behalen van een lesbevoegdheid makkelijker zou zijn. De overheid heeft diverse maatregelingen getroffen m.b.t. financiële hulpmiddelen voor het behalen van een lesbevoegdheid. Vorig jaar heeft DUO de subsidie voor zijinstromers uitgebreid. Onderwijsinstellingen kunnen per zij-instromer een subsidie aanvragen.

Hoewel het lerarentekort groeit en daarmee het aantal vacatures in het onderwijs toeneemt zijn de functie-eisen in de vacatures nog erg zwaar. In de meeste vacatures wordt er nog steeds gevraagd om een lesbevoegdheid. Deze functie-eis maakt het lastig voor zij-instromers om het onderwijs in te gaan. Dit is typisch overheid: eerst een baan vinden en dan pas subsidie kunnen aanvragen. Een duidelijk voorbeeld van “de kip of het ei verhaal”.

Maar naast de subsidie voor een zij-instromer in het onderwijs, zijn er nog een aantal alternatieve financiële hulpmiddelen voor het behalen van een lesbevoegdheid, namelijk: tegemoetkoming voor lerarenopleiding en extra studiefinanciering voor leraren in spé. Ben je al in het bezit van een lesbevoegdheid en wil je een bevoegdheid voor een ander vak? Dan biedt de DUO de lerarenbeurs en subsidie voor korte scholingstrajecten in het voortgezet onderwijs.

Zij-instromer in het mbo

Voor zij-instromers die graag in het mbo willen werken is een PDG (Pedagogisch Didactisch Getuigschrift) een goede oplossing om snel bevoegd voor de klas te staan. Het is een algemeen pedagogisch-didactisch traject voor toekomstige docenten die beschikken over een afgeronde vakopleiding op hbo/wo-niveau, maar die onbevoegd werkzaam zijn in het mbo. Heb je bijvoorbeeld een studie HRM afgerond en wil je aan de slag als docent HRM dan is een PDG een passende oplossing.

Wij adviseren (toekomstige) docenten om zich te focussen op het vinden van een baan binnen het mbo alvorens het starten van de opleiding. De opleider vereist een relevante werk-/stageplek met een baanomvang van minimaal 0,4 fte, waarbinnen minimaal 8 lessen per week worden verzorgd gedurende het gehele traject. Bovendien is er een grotere kans om aanspraak te maken op de subsidie voor zijinstromers.

Duur van de opleiding voor zij-instromers

De duur van de opleidingen voor het behalen van een lesbevoegdheid verschilt. Doorgaans zijn de voltijd lerarenopleidingen in totaal 4 jaar. Heb je recht op vrijstelling dan kan dit het traject verkorten. Ook bestaat de mogelijkheid om de lerarenopleiding in deeltijd te volgen. Degenen die beschikken over een hbo- of wo-bachelor die aansluit bij een lerarenopleiding, kunnen zich inschrijven voor een kopopleiding. Via de kopopleiding kun je in een jaar een 2e graad lesbevoegdheid behalen. Het behalen van een PDG kan binnen 1,5 jaar. Met een PDG kan er alleen lesgegeven worden binnen het mbo.

Motivatie voor werken als zij-instromer in het onderwijs

Voor de leraren in opleiding is het werken met leerlingen en een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van leerlingen de belangrijkste drijfveer om het onderwijs in te gaan. Voor personen buiten het onderwijs zijn kennis delen en een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van leerlingen belangrijke drijfveren.