“ZZP-docenten brengen de praktijk het klaslokaal in”

Interview met Masja van Fruchten, afdelingsmanager bij ROC Midden Nederland

Een podcaststudio, videostudio’s en een klaslokaal vol ring lights voor vlogs: het Creative College in Amersfoort gaat met zijn tijd mee. En precies daarom komen ZZP-docenten als geroepen, vertelt afdelingsmanager Masja van Fruchten: “Docenten die nog met één been in het werkveld staan, bieden ontzettend veel meerwaarde.”

Met de snel veranderende arbeidsmarkteisen is er een grotere behoefte aan vakmensen die direct uit de praktijk komen. Hoewel het belangrijk is goed te letten op het vermijden van schijnzelfstandigheid, biedt de flexibiliteit van een ZZP-constructie de kans om snel en flexibel in te spelen op actuele ontwikkelingen, vooral voor praktijkvakken.

Het enthousiasme van vakspecialisten werkt aanstekelijk.

Masja van Fruchten, afdelingsmanager media bij het Creative College van ROC Midden Nederland, werkt graag met ZZP-praktijkdocenten. “Ik heb hier een aantal praktijkdocenten die helemaal idolaat zijn van hun vak. Ze weten alles over bijvoorbeeld podcasten, audiovisuele communicatie of fotografie,” vertelt ze. “Dat enthousiasme werkt aanstekelijk. Studenten steken er veel van op en als zij een duim omhoog steken en zeggen: ‘hier leer ik echt van’, dan heb ik mijn doel bereikt.”

De juiste combinatie

Masja heeft haar team opgebouwd met vaste docenten die basisvakken zoals Nederlands en rekenen verzorgen. Voor de praktijkvakken werkt ze grotendeels met ZZP’ers: “Onze vakdocenten werken vaak één of twee dagen per week hier en de rest van de tijd in hun eigen vakgebied,” legt ze uit.

ZZP-docenten worden meestal voor een kortere periode of specifieke opdracht ingehuurd. Taken zoals het mentoraat of complexere onderwijskundige vraagstukken worden overgelaten aan de vaste krachten. “Kwalificatiedossiers zijn behoorlijk complex, en ik wil de vakspecialisten daar niet te veel mee belasten,” legt Masja uit. “Ik leg ze de hoofdlijnen uit, zodat ze zich volledig kunnen focussen op hun vakgebied in de korte tijd dat ze hier zijn.”

Synergie tussen praktijk en school

Voor Masja is het belangrijk dat de praktijkdocenten  met één been in het werkveld staan en met het andere in het onderwijs, waardoor ze altijd up-to-date zijn met de nieuwste ontwikkelingen. “Onze docenten nemen de studenten soms letterlijk mee het werkveld in,” vertelt Masja. “We hebben bijvoorbeeld een docent die ook kunstenaar is. Als hij dan een expositie heeft, nodigt hij ook de studenten uit superleuk natuurlijk. Maar we organiseren ook regelmatig zelf excursies waarin de praktijkdocenten dan vanuit hun vakexpertise de studenten van alles kunnen vertellen.”

Onze docenten nemen de studenten soms letterlijk mee het werkveld in.

Masja combineerde zelf jarenlang zelf een marketingfunctie met het gastdocentschap. Uit eigen ervaring weet ze dat lesgeven ook voor de professional veel oplevert: “Je wordt constant bevraagd op het vak waar je het meest van weet en dat houdt je scherp.”

Flexibiliteit aan beide kanten

ZZP-docentschap biedt flexibiliteit voor zowel de school als de docent. Een school betaalt alleen voor de uren die daadwerkelijk worden gewerkt en hoeft geen taken te zoeken voor de periodes waarin het vak niet gegeven wordt.

Voor docenten kan het ZZP-schap voordelig zijn omdat ze zich volledig kunnen richten op het lesgeven in hun vakgebied, zonder bijkomende taken, wat de werkdruk lager kan maken. Wel moeten ze hun eigen pensioen en verzekeringen regelen en lopen ze meer risico. Ook de financiële beloning is voor veel ZZP’ers een motivatie. Hoewel ze een goede uurprijs kunnen vragen, waarschuwt Masja: “Denk niet dat je er rijk van wordt. Commerciële uurtarieven zijn simpelweg te hoog voor het onderwijs.”

Geschikt voor de doelgroep

Hoe weet je nu of je geschikt bent als docent? Die vraag hoort Masja regelmatig. “Het begint eigenlijk met de vraag: vind je het leuk om jouw kennis en ervaring te delen met jonge mensen?” legt ze uit. “Bedenk dat mbo-studenten anders zijn dan bijvoorbeeld volwassenen in een cursus. Je moet de klas leren managen en om kunnen gaan met studenten met een rugzakje. Dat vergt oefening. Toen ik zelf begon met lesgeven, stond ik er ook echt met klamme handen.”

Bedenk dat mbo-studenten anders zijn dan bijvoorbeeld volwassenen in een cursus.

Masja raadt aan om eerst een workshop te geven om te proeven aan het onderwijs, voordat je besluit om het onderwijs in te gaan. “Een workshop van drie uur kan al veel inzicht geven. Mijn dochter gaf hier onlangs een workshop over branded content en influencer marketing. De studenten waren precies de doelgroep waar ze over sprak, dus dat werkte perfect. Het mes snijdt aan twee kanten: de studenten leren veel en de docent ervaart hoe het is om les te geven.”

Voldoening

Masja’s boodschap aan vakspecialisten die overwegen ZZP-docent te worden is duidelijk: “Probeer het eens.” Ze is ervan overtuigd dat het onderwijs veel voldoening geeft. “Als je een bijdrage kunt leveren aan het diploma van een student, geeft dat een geweldig gevoel. Wanneer een vader, moeder en student bij de diplomering naar je toe komen en zeggen: ‘het is gelukt’, dan weet je waarvoor je het doet. En of je nou een dag, een halve dag of fulltime werkt, dát moment is goud waard.”

Wat is de visie van Metafoor op zzp-schap in het onderwijs? Lees hier de visie van directeur Sandra Schaft. Zelf het onderwijs in als ZZP-er of in loondienst? Kijk bij onze vacatures of neem direct contact op via een open sollicitatie. 

De foto bij deze blog is gemaakt door Hugo de Bosson.